Ngày 25 tháng 12 hằng năm, khắp nơi trên thế giới rộn ràng mừng lễ Giáng Sinh – ngày Chúa Giêsu giáng trần. Tuy nhiên, điều thú vị là đây không phải ngày sinh lịch sử chính xác của Chúa, mà là ngày được Giáo hội chọn để cử hành mầu nhiệm Con Thiên Chúa làm người. Nói cách khác, Kitô hữu mừng biến cố Giáng Sinh, chứ không đơn thuần mừng một “sinh nhật” theo nghĩa thông thường.

Trong lịch phụng vụ Công giáo, sau lễ Phục Sinh, Giáng Sinh là lễ trọng quan trọng thứ hai, đồng thời mở đầu cho một chu kỳ mới của năm phụng vụ. Giáo hội chỉ mừng ba ngày sinh: Chúa Giêsu (25/12), Thánh Gioan Tẩy Giả (24/6) và Đức Maria (8/9), cho thấy tầm vóc đặc biệt của biến cố Giáng Sinh trong đức tin Kitô giáo.

Vậy vì sao lại là ngày 25 tháng 12? Các sách Tin Mừng không ghi lại ngày hay năm Chúa Giêsu chào đời. Tin Mừng Luca chỉ cho biết các mục đồng đang canh giữ đàn chiên ban đêm – một chi tiết cho thấy Chúa không sinh vào mùa đông giá lạnh. Mãi đến thế kỷ IV, cụ thể khoảng năm 353, Giáo hội tại Rôma chính thức chọn ngày 25/12 để mừng Giáng Sinh.

Lý do quan trọng nằm ở ý nghĩa thần học. Theo lịch Julius cổ, ngày 25/12 trùng với đông chí – thời điểm đêm dài nhất, sau đó ánh sáng dần chiến thắng bóng tối. Trong đức tin Kitô giáo, Chúa Giêsu được tuyên xưng là “Ánh sáng thế gian”. Việc mừng Ngài giáng sinh vào ngày đông chí mang ý nghĩa sâu xa: từ nơi tăm tối nhất của lịch sử nhân loại, ánh sáng cứu độ đã bừng lên.

Truyền thống này cũng giải thích vì sao một số Giáo hội Chính Thống, vẫn dùng lịch Julius, mừng Giáng Sinh vào ngày 7/1 theo lịch hiện nay. Dù khác ngày dương lịch, nhưng ý nghĩa thần học vẫn hoàn toàn thống nhất.

Từ thế kỷ IV, Giáo hội còn duy trì truyền thống cử hành ba thánh lễ Giáng Sinh: lễ nửa đêm, lễ rạng đông và lễ ban ngày. Đặc biệt, lễ nửa đêm nhấn mạnh khoảnh khắc trời và đất gặp gỡ trong hang đá Bêlem, nơi Thiên Chúa chọn con đường khiêm hạ để ở giữa con người.

Vì thế, Noel không chỉ là một ngày lễ, mà là lời công bố về một kỷ nguyên mới: kỷ nguyên của ánh sáng, hy vọng, bình an và tình yêu – bắt đầu từ một Hài Nhi nghèo khó, nhưng làm thay đổi lịch sử nhân loại.