Kitô Hữu - Tranh Luận và Yêu Thương - Podcast

0:00

/502.7265

1×

Trong đời sống nhân loại, tranh luận là điều khó tránh. Chúng ta tranh luận để tìm hiểu, để phân định, để bảo vệ điều mình tin, hoặc đơn giản để diễn đạt nỗi lòng. Tuy nhiên, thời đại hôm nay—với tốc độ truyền thông nhanh chóng, sự phân cực gia tăng, và áp lực của dư luận—khiến những cuộc tranh luận vốn bình thường dễ dàng trở thành xung đột. Người ta không chỉ bất đồng với quan điểm, mà dễ dàng coi người mang quan điểm trái ngược như đối thủ, thậm chí như kẻ thù. Trong bối cảnh ấy, câu hỏi đặt ra cho người Kitô hữu không phải là có nên tranh luận hay không, nhưng là làm thế nào để tranh luận mà vẫn giữ được tinh thần của Đức Kitô.

Đời sống Kitô giáo không mời ta trốn chạy khỏi những khác biệt. Đức tin trưởng thành không sinh ra từ sự đồng thuận hoàn toàn, nhưng từ khả năng đối thoại trong sự thật và tình yêu. Giáo Hội trải dài suốt hai ngàn năm không thiếu những thời điểm phải đối diện với tranh luận gay gắt: từ Công đồng Giêrusalem đến các cuộc tranh luận thần học thời các Giáo phụ, từ những bất đồng trong cộng đoàn sơ khai cho đến những cuộc trao đổi trong thời đại hiện nay. Chính giữa những khác biệt ấy, Chúa Thánh Thần vẫn hoạt động để dẫn Giáo Hội tới chân lý trọn vẹn. Như vậy, vấn đề không nằm ở chỗ có tranh luận hay không, mà ở chỗ tinh thần trong đó cuộc tranh luận diễn ra.

Thánh Phaolô, trong thư gửi tín hữu Êphêsô, nói một câu hết sức cân đối và khôn ngoan:“Hãy nói sự thật trong tình yêu, để trong mọi phương diện chúng ta lớn lên trong Đấng là Đầu, tức là Đức Kitô.” (Êp 4,15)

Câu nói này không phải là khẩu hiệu đạo đức rỗng, mà là kim chỉ nam của mọi tương quan Kitô giáo. “Nói sự thật” buộc chúng ta không che giấu điều sai, không hèn nhát, không thỏa hiệp với những gì đi ngược Tin Mừng. Nhưng “trong tình yêu” nhắc ta rằng sự thật bao giờ cũng phải được trao bằng đôi tay hiền hòa, và phải được nói với nỗi ưu tư dành cho người nghe. Khi sự thật được tách khỏi tình yêu, nó dễ biến thành lời kết án. Khi tình yêu bị tách khỏi sự thật, nó biến thành sự yếu mềm, chiều theo cảm tính. Chỉ khi sự thật và tình yêu gắn kết, con người mới có thể lớn lên trong Đức Kitô.

Nhìn vào thực tế, nhiều cuộc tranh luận căng thẳng không bắt nguồn từ vấn đề, mà từ cái tôi bị đụng chạm. Người ta bảo vệ quan điểm không phải vì sự thật, mà vì sĩ diện. Người ta công kích không phải vì yêu mến điều đúng, mà vì muốn chứng minh mình mạnh hơn. Khi cái tôi lên tiếng, Đức Kitô im lặng. Khi tự ái điều khiển, lòng bác ái bị bóp nghẹt. Và lúc đó, dù câu chữ ta nói ra là chính xác, nó vẫn không còn mang sức chữa lành, không còn phản ánh khuôn mặt của Chúa Giêsu.

Tin Mừng kể câu chuyện hai môn đệ trên đường Emmau. Họ vừa đi vừa tranh luận sôi nổi. Sự bất đồng của họ xuất phát từ nỗi thất vọng, từ trái tim tan vỡ, từ việc không hiểu những gì đang xảy ra. Đáng chú ý là Chúa Giêsu không dập tắt cuộc tranh luận ấy. Ngài không bảo họ “im đi” hay “đừng nói nữa”. Trái lại, Ngài bước đến gần, xen vào và hỏi: “Các anh bàn luận gì thế?” (Lc 24,17). Chúa lắng nghe, đồng hành, rồi từ từ mở Kinh Thánh để soi sáng tâm trí họ. Cuộc tranh luận không biến mất, nhưng nó được thánh hóa: từ một cuộc trao đổi hỗn độn, trở thành con đường dẫn đến chân lý và gặp gỡ. Khi Chúa hiện diện trong cuộc tranh luận, trái tim họ bừng lên và ánh sáng đức tin được phục hồi.

Câu chuyện Emmau cho ta một bài học đơn giản mà sâu sắc: vấn đề không phải là có tranh luận hay không, mà là có mời Chúa bước vào cuộc tranh luận ấy hay không. Một cuộc đối thoại có Chúa sẽ luôn hướng về sáng tỏ, về hiểu biết, về tôn trọng, và cuối cùng là về tình yêu. Ngược lại, một cuộc đối thoại vắng Chúa sẽ dẫn đến chia rẽ, tổn thương và mệt mỏi.

Trong đời sống cộng đoàn, gia đình, và Giáo Hội, chúng ta đều từng trải qua những khác biệt. Có những khác biệt gây khó khăn, có những khác biệt dẫn đến hiểu lầm, nhưng cũng có những khác biệt mở ra cơ hội để hiểu nhau sâu hơn. Điều quan trọng là mỗi người biết đặt mình trong tinh thần của Đức Kitô: khiêm nhường, lắng nghe, và sẵn sàng nhận lỗi nếu mình sai. Đôi khi, để giữ sự hiệp nhất, người ta cần một lời xin lỗi trước cả khi cảm thấy hoàn toàn có lỗi. Đôi khi, để bảo tồn tình yêu, người ta cần chọn im lặng đúng lúc. Đôi khi, để cứu vãn một tương quan, người ta cần giữ lại một lời sắc bén có thể khiến người khác tổn thương. Tất cả những điều nhỏ bé ấy, khi được làm với tình yêu, trở thành việc xây dựng Nước Chúa.

Chúng ta cũng được mời gọi nhớ rằng: hiệp nhất không phải là giống nhau, mà là cùng hướng về Chúa. Một cộng đoàn Kitô hữu đôi khi vẫn bất đồng, nhưng sẽ không chia rẽ nếu mọi người đặt Đức Kitô làm trung tâm. Tình yêu Kitô giáo không phải là cảm xúc dễ chịu, mà là chọn lựa liên lỉ đặt lợi ích của tha nhân lên trên sự tự vệ của bản thân. Trong thế giới phân cực hôm nay, sự hiền hòa và tôn trọng trong tranh luận không phải là thái độ yếu đuối, mà là sức mạnh của những người biết mình thuộc về Đức Kitô.

Lạy Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường, xin ban cho chúng con khả năng tranh luận trong tinh thần của Chúa. Xin cho chúng con yêu sự thật nhưng không đánh mất tình yêu, biết nói điều đúng nhưng không làm tổn thương người sai, biết xây dựng thay vì hạ bệ. Xin cho lời nói của chúng con trở nên khí cụ bình an, để ở đâu có bất đồng, chúng con gieo sự cảm thông; ở đâu có lạnh lùng, chúng con gieo sự ấm áp; và ở đâu có chia rẽ, chúng con góp phần xây dựng hiệp nhất. Xin dẫn chúng con đến chỗ trưởng thành trong Chúa, Đấng là sự thật và là tình yêu. Amen.