Người lớn – tấm gương không lời

Chúng ta vẫn thường nhắc trẻ con rằng: “Phải biết cư xử, phải nói năng cho đúng mực.”
Thế nhưng, có bao giờ ta dừng lại để tự hỏi: chính người lớn những người làm cha mẹ, làm thầy cô, làm lãnh đạo có thực sự đang làm gương cho chúng chưa?

Ngày nay, đâu đâu ta cũng thấy những lời lẽ nặng nề: từ các dòng bình luận trên mạng, những cuộc tranh cãi ngoài đời, đến cả những tấm biển dán sau ô tô chứa đầy sự xúc phạm. Nhiều người dùng bàn phím như một thứ vũ khí, gieo ra những lời độc địa mà quên mất rằng phía bên kia màn hình cũng là một con người.

Và thật buồn, chính người lớn lại đang là những “đứa trẻ to xác” dạy con phải tử tế, nhưng chính mình lại phẫn nộ, chỉ trích, và thóa mạ người khác.

Khi con trẻ phản chiếu cha mẹ

Tác giả kể: một lần lướt mạng, chị bắt gặp video hai cô bé trong giờ ăn trưa đang chế giễu bạn học người thì bị chê là béo, người thì bị chê là ăn mặc kỳ quặc. Nhưng đoạn cuối video khiến người xem sững lại: cô bé ngồi xem chương trình truyền hình cùng mẹ, và người mẹ cũng đang chê bai, bình phẩm người khác y hệt như con mình vừa làm.

Một bài học sâu sắc: trẻ con học từ chúng ta không phải bằng lời, mà bằng hành động.
Ta bảo chúng “hãy tốt bụng,” nhưng mỗi ngày ta lại gieo những lời cay nghiệt. Ta khuyên chúng “hãy bao dung,” nhưng chính ta lại thiếu kiên nhẫn, dễ nổi giận, dễ phán xét.

Nhìn lại chính mình

Có lẽ ai đó sẽ nghĩ: “Cái kiểu ứng xử ấy là chuyện của chính trị, của xã hội bây giờ.”
Nhưng thực ra, vấn đề không nằm ở một phe phái hay lĩnh vực nào cả – mà ở chính trái tim con người.

Chúng ta dần đánh mất sự kiềm chế, đánh mất lòng tôn trọng người khác. Ngày xưa, người ta còn giữ ý tứ trong lời nói; nay thì ai cũng có quyền “nói thẳng”, “thật lòng”, nhưng nhiều khi cái gọi là “thật lòng” lại chỉ là lời xúc phạm được che bằng vỏ bọc “thẳng thắn”.

Thay đổi bắt đầu từ ta

Trước khi ta dạy con “nói lời tốt đẹp” hay “chơi cho hòa thuận”, có lẽ chính ta phải dừng lại và tự hỏi:

“Lời nói và hành động của mình hôm nay có khiến ai tổn thương không?”
“Mình đang làm gương cho con điều gì – lòng nhân hậu, hay sự giận dữ?”

Những đứa trẻ không chỉ nghe ta nói, mà nhìn thấy cả cách ta sống.
Nếu ta gieo vào đời những lời yêu thương, con trẻ cũng sẽ học cách yêu thương.
Nếu ta gieo vào đời sự khinh bỉ, chúng sẽ lớn lên cùng với điều đó.

Thế giới hôm nay đã quá nhiều chia rẽ. Có lẽ điều ta cần không phải là thêm lời tranh cãi, mà là những hành động nhỏ bé của lòng tử tế.
Một lời xin lỗi, một cái mỉm cười, một sự im lặng khi người khác nóng giận – đôi khi lại là cách rao giảng Phúc Âm mạnh mẽ nhất mà ta có thể làm. “Chúng ta dạy con bằng cả cuộc đời mình – không phải chỉ bằng lời nói.”