Trong một bài diễn văn mạnh mẽ trước Đại hội đồng Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) tại Rôma hôm 16 tháng 10, Đức Giáo hoàng Leo XIV đã lên án sự thất bại của cộng đồng quốc tế trong việc xóa bỏ nạn đói trên thế giới, đồng thời kịch liệt chỉ trích việc “sử dụng nạn đói như một vũ khí chiến tranh.”

Ngài được Tiến sĩ Qu Dongyu, Tổng giám đốc người Trung Quốc của FAO, chào đón nồng nhiệt. Đức Giáo hoàng người Mỹ, nói trước tiên bằng tiếng Tây Ban Nha rồi tiếng Anh, đã ngỏ lời với đại diện của 125 quốc gia, trong đó có nhiều nguyên thủ và bộ trưởng.
Ngài nhắc lại rằng FAO được thành lập năm 1945, ngay sau Thế chiến II, với mục tiêu xóa bỏ nạn đói – một sứ mạng kéo dài suốt tám thập kỷ qua.

Tuy nhiên, Đức Giáo hoàng nói, 80 năm sau, dù nhân loại đã tiến bộ vượt bậc trong nông nghiệp, khoa học, công nghệ và sản xuất thực phẩm, vẫn còn 673 triệu người “đi ngủ mà không được ăn”, và 2,3 tỷ người khác không được dinh dưỡng đầy đủ.
“Đằng sau những con số ấy,” ngài nói, “là những cuộc đời tan vỡ, những cộng đồng dễ tổn thương, và những người mẹ không thể nuôi dưỡng con cái mình.”
Ngài nhấn mạnh bi kịch của trẻ em suy dinh dưỡng, dẫn đến bệnh tật và chậm phát triển.

Đức Giáo hoàng lên án tất cả những điều ấy là “không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu hiển nhiên của một sự vô cảm lan tràn, một nền kinh tế vô hồn, một mô hình phát triển đáng ngờ, và một hệ thống phân phối tài nguyên bất công, không bền vững.”
Ngài ám chỉ thực tế rằng lương thực trên thế giới là đủ, nhưng vấn đề nằm ở cơ chế kinh tế và cách phân phối.

Ngài nói thêm:

“Trong khi khoa học kéo dài tuổi thọ con người, công nghệ rút ngắn khoảng cách giữa các châu lục, và tri thức mở ra những chân trời chưa từng tưởng tượng được — thì việc để hàng triệu người sống, rồi chết, trong cảnh đói khát là một thất bại tập thể, một sự lệch lạc đạo đức, một tội lỗi của lịch sử.”

Những lời ấy gợi lại tư tưởng trong tông huấn đầu tiên của ngài, Dilexi Te, nơi Đức Leo — như Đức Phanxicô trước đây — từng khẳng định:

“Nền kinh tế này giết chết con người.”

Dù không nhắc trực tiếp đến Gaza, Đức Giáo hoàng cảnh báo về “sự tái xuất của việc sử dụng lương thực như vũ khí chiến tranh,” đi ngược lại mọi nỗ lực nâng cao nhận thức của FAO.
Ngài nhận xét rằng thế giới dường như đang “ngày càng rời xa” khỏi đồng thuận quốc tế coi “việc cố tình gây đói cho dân thường là tội ác chiến tranh, cũng như hành vi cố ý ngăn chặn lương thực đối với toàn bộ cộng đồng hoặc dân tộc.”

Ngài than phiền:

“Đồng thuận ấy dường như đã bị lãng quên. Chúng ta đang chứng kiến sự tiếp diễn của chiến lược tàn nhẫn này — một chiến lược kết án nam giới, phụ nữ và trẻ em phải chết đói, tước đi quyền căn bản nhất: quyền được sống.
Nhưng tiếng kêu thầm lặng của những người đói vẫn vang vọng trong lương tâm nhân loại, dù thường bị bỏ qua, bóp nghẹt hoặc xuyên tạc.”

“Chúng ta không thể tiếp tục như thế,” Đức Leo nói. “Nạn đói không phải là định mệnh của con người, mà là sự suy đồi của nhân loại. Vậy hãy khơi dậy lại nhiệt huyết để xóa bỏ tệ nạn đáng hổ thẹn này!”

Ngài nhấn mạnh rằng “nạn đói không chỉ là một vấn đề cần giải quyết,” mà là “một tiếng kêu vọng lên trời, đòi hỏi sự đáp trả nhanh chóng của từng quốc gia, từng tổ chức quốc tế, từng cộng đồng địa phương hay tư nhân.”

“Ngày nay,” Đức Leo nói,

“chúng ta không thể tự ru ngủ rằng hậu quả của sự thất bại chỉ ảnh hưởng đến những người ở xa tầm mắt.
Khuôn mặt hốc hác của những người đói vẫn đang thách thức chúng ta, buộc ta phải xét lại lối sống, ưu tiên và toàn bộ cách chúng ta đang sống trong thế giới hôm nay.”

Ngài kêu gọi chú ý đến những người “đang bị kết án chết đói và khổ cực ở Ukraina, Gaza, Haiti, Afghanistan, Mali, Cộng hòa Trung Phi, Yemen, và Nam Sudan,” cùng nhiều nơi khác trên hành tinh, nơi “nghèo đói đã trở thành ‘cơm ăn hằng ngày’ của biết bao anh chị em chúng ta.”

“Chúng ta không thể đòi hỏi người khác hành động nếu chính mình không giữ đúng cam kết,” ngài nói.
“Khi thờ ơ, ta trở thành kẻ đồng lõa với bất công. Chúng ta không thể hy vọng về một thế giới tốt đẹp, một tương lai sáng và bình an, nếu không sẵn sàng chia sẻ những gì mình có.
Chỉ khi đó, ta mới có thể khẳng định — bằng sự thật và can đảm — rằng không ai bị bỏ lại phía sau.”

Đức Giáo hoàng thừa nhận rằng “những thách đố phía trước thật to lớn,” nhưng “tiềm năng của chúng ta và những hướng hành động có thể thực hiện cũng rất lớn lao.”

Là một tu sĩ Augustinô đã đi hơn 50 quốc gia, chứng kiến cảnh nghèo đói khắp nơi, Đức Leo nói:

“Nạn đói mang nhiều tên gọi và đè nặng trên toàn thể gia đình nhân loại.
Con người không chỉ đói bánh ăn, mà còn đói mọi điều giúp họ trưởng thành và đạt tới hạnh phúc mà Thiên Chúa đã tạo dựng cho họ.
Có một cơn đói khát đức tin, niềm hy vọng và tình yêu — mà chúng ta phải cùng nhau đáp lại bằng hành động toàn diện.”

Kết thúc bài diễn văn, Đức Giáo hoàng nhắc lại lời Tin Mừng:

“Điều Chúa Giêsu nói với các môn đệ khi đối diện đám đông đói khát vẫn là thách thức khẩn thiết cho cộng đồng quốc tế hôm nay:
‘Chính anh em hãy cho họ ăn’ (Mc 6,37).
Với phần nhỏ bé của các môn đệ, Chúa đã làm nên một phép lạ vĩ đại.”

Ngài kết luận:

“Hôm nay, chúng ta đừng mệt mỏi cầu xin Thiên Chúa ban cho can đảm và nghị lực để tiếp tục kiến tạo công lý, mang lại hoa trái bền vững và tốt lành.
Khi anh chị em tiếp tục nỗ lực, Tòa Thánh và các tổ chức Công Giáo trên khắp thế giới sẽ luôn đồng hành, sẵn sàng phục vụ những người nghèo nhất và bị bỏ rơi nhất.”

Tác giả: Gerard O’Connell
Phóng viên kỳ cựu của America Magazine, tác giả cuốn The Election of Pope Francis: An Inside Story of the Conclave That Changed History, người theo dõi Vatican từ năm 1985.

Tác giả: Gerard O’Connell
Nguồn: America Magazine