Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội Đau khổ (Aid to the Church in Need - ACN) vừa công bố ấn bản năm 2025 của Báo cáo Tự do Tôn giáo Toàn cầu, nêu bật tình trạng phân biệt đối xử và bách hại tôn giáo đang tiếp diễn trên khắp thế giới.
Báo cáo này, bao quát 196 quốc gia trong giai đoạn 1/1/2023 – 31/12/2024, nhấn mạnh Điều 18 của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền:
“Mọi người đều có quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo.”
Tại hội nghị diễn ra ở Viện Giáo phụ Augustinianum (Rôma), các thành viên của ACN đã trình bày những số liệu và phân tích được thu thập kể từ báo cáo trước (hai năm trước), liên quan đến các quốc gia đang phải đối mặt với sự bách hại và phân biệt tôn giáo.
Tình trạng bách hại đang gia tăng
Theo Đức Hồng y Pietro Parolin, người đọc diễn văn khai mạc, báo cáo năm nay là ấn bản lớn nhất kể từ khi ACN bắt đầu công bố các bản báo cáo từ năm 1999, cho thấy xu hướng bách hại tôn giáo đang tiếp tục gia tăng.
Báo cáo cảnh báo rằng 64,7% dân số thế giới – tức khoảng 5,4 tỷ người – đang sống tại các quốc gia có “vi phạm nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng về tự do tôn giáo.”
Phân loại các quốc gia
ACN chia các quốc gia thành ba nhóm:
- Bị bách hại
- Bị phân biệt đối xử
- Được theo dõi (chưa xảy ra bách hại nhưng cần quan sát vì có nguy cơ cao)
Bà Marta Petrosillo, tổng biên tập của báo cáo 2025, cho biết:
- 24 quốc gia đang chịu bách hại,
- 38 quốc gia đang ở mức phân biệt đối xử.
Bà cũng nhấn mạnh rằng, tại nhiều nước, luật pháp không bảo đảm tự do tôn giáo, và ở một số nơi, dù “mọi người bình đẳng trên giấy tờ” nhưng trong thực tế thì không.
Điểm đặc biệt của báo cáo ACN là cách tiếp cận phổ quát: không chỉ tập trung vào Kitô giáo mà xem xét tất cả các tôn giáo, đồng thời không bị ràng buộc bởi bất kỳ chính phủ nào. Nhờ đó, báo cáo mang tính toàn cầu, khách quan và độc lập.
Minh Đức
Tự do tôn giáo – nền tảng của hòa bình
Bà Regina Lynch, Chủ tịch điều hành của ACN Quốc tế, đã nhắc lại lời Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong buổi tiếp kiến các thành viên tổ chức ACN hôm 10/10/2025:
“Tự do tôn giáo không chỉ là một quyền hợp pháp hay đặc ân do chính phủ ban cho.
Nó là một điều kiện căn bản để hòa giải chân thực có thể diễn ra.”
Bà Lynch nhấn mạnh thêm:
“Quyền sống theo lương tâm chính là nhịp đập của phẩm giá con người.
Nơi nào quyền này được tôn trọng, hòa bình và công lý sẽ nảy nở;
nơi nào bị chối bỏ, linh hồn con người và xã hội sẽ sụp đổ.”
Những hình thức bách hại đa dạng
Theo bà Petrosillo, nguyên nhân của bách hại tôn giáo thay đổi tùy theo từng quốc gia:
- chế độ độc tài,
- chủ nghĩa cực đoan,
- chủ nghĩa dân tộc tôn giáo,
- tội phạm có tổ chức,
- hay sự dung túng hợp pháp cho hành vi thù ghét tôn giáo.
Bà cho biết thêm, chiến tranh cũng có thể gây ra bách hại tôn giáo, ngay cả khi bản chất của nó không phải là chiến tranh tôn giáo, như tại Ukraine, Gaza và Syria.
Trong kỷ nguyên kỹ thuật số, sự bách hại còn diễn ra trên không gian mạng: người có đức tin bị theo dõi, kiểm duyệt và bắt giữ vì các hoạt động trực tuyến của họ.
Petrosillo nhận định:
“Các chế độ độc tài và nhóm cực đoan đang vũ khí hóa công nghệ để bịt miệng những tiếng nói bất đồng và tấn công các nhóm thiểu số.”
Kết thúc buổi họp báo, bà Regina Lynch mời gọi mọi người tham gia ký tên vào bản kiến nghị toàn cầu đầu tiên của ACN, yêu cầu các chính phủ và tổ chức quốc tế ban hành luật bảo vệ quyền tự do tôn giáo.
Bản kiến nghị sẽ mở đến tháng 11 năm 2026, sau đó sẽ được trình lên Liên Hiệp Quốc, Liên minh Châu Âu, các chính phủ dân chủ và giới ngoại giao quốc tế, nhằm kêu gọi hành động cụ thể để bảo vệ quyền tự do tôn giáo trên toàn thế giới.
Nguồn: Vatican News – ACN Religious Freedom Report: 5 billion people face violations
Author
Chuyên viết tin tức và bài phân tích về Giáo hội Công giáo và các vấn đề tôn giáo – xã hội quốc tế.
Sign up for Kênh Công Giáo - Ephata Catholic Media newsletters.
Stay up to date with curated collection of our top stories.
